Bryk Frysk
Dit is de twadde, útwreide ferzje fan de list Brykfrysk, fral gearstald út dingen dy’t men sa deistich opfangt. No is dat ‘bryk’ net alhiel earlik, want taal feroaret mei de tiid en is ek net oeral gelyk. Mar wa’t oer in wurd wat in ûnwis gefoel hat, dy kin hjir faaks wat fan har/syn gading fine.
Tige tank fertsjinje dejingen dy’t troch har reaksjes ta de list bydroegen hawwe.
| Bryk Frysk | Goed Frysk | |
| aas | ies | |
| aldêr | dêre | |
| âlders | âlden | |
| althans | teminsten | |
| bedstee (de) | it bedsteed | |
| begrazing | beweiding | |
| beiden | beide (mar wol: fan beiden, mei ús beiden ens.) | |
| beneden | ûnder | |
| beneden: Nei beneden | Nei ûnderen, omdel | |
| bepale | beskiede | |
| Berlijn | Berlyn | |
| beskadigje | skansearje | |
| beskeadigje | skansearje | |
| besoarge wêze | yn noed sitte | |
| besoeker | besiker | |
| betekenje | betsjutte | |
| betekent | betsjut | |
| bewake | bewekje | |
| bewaking | bewekking | |
| bewolkt | (de loft is) berûn | |
| bezich | oan ‘e gong | |
| bezich | dwaande | |
| bijna | be’nei | |
| binnenshûs | yn ‘e hûs | |
| blij | bliid | |
| bliksem | wjerljocht | |
| bliuwe: | wol goed is: bliuwt stean, sitten, lizzen | |
| bliuwe: [hoechst net] dêr te bliuwe stean | dêr stean te bliuwen | |
| bliuwe: Hy bliuwt mar kommen | Hy komt hieltiid noch | |
| bliuwe: It bliuwt reinen… | It reint mar troch | |
| bliuwe: It kin friezen bliuwe | It kin trochfrieze | |
| Bliuwst hjir sliepen? | Bliuwst hjir te sliepen? | |
| bliuwt stekken | bliuwt stykjen | |
| bloede | bliede (it hat blet) | |
| bloedzje | bliede | |
| bloedzje | bliede | |
| blut | luttes | |
| boas | lilk | |
| boerderij (bedriuw) | buorkerij | |
| boerderij (gebou) | pleats, boerespul | |
| boppe: Nei boppe | Nei boppen | |
| bot | [it ding:] bonke; [de stof:] bien | |
| botbreuk | brutsene bonke | |
| boven | boppe | |
| breuk | brek | |
| briedzje | briede | |
| bruloft | brulloft | |
| brút | rûch | |
| bruts | briek | |
| buorren | buorlju. (mar wol: buorren = ‘dorpskern’) | |
| chût | goed | |
| daadwerkelijk | wier | |
| dan: Mear dan .. | Mear as .. | |
| das | taks (bist) | |
| dashûn | takshûn | |
| dat binne der tsien | dat binne tsien | |
| dat ik it lit komme | dat ik it komme lit | |
| dat ik it wol litte komme | dat ik it komme litte wol | |
| de bedstee | it bedsteed | |
| de burd | it burd | |
| de sop | it sop | |
| deksel | lid | |
| der gjin trek yn hawwe | der gjin sin oan hawwe | |
| der ien pakke | ien pakke | |
| der: Ik ha der mear | Ik ha mear. Ik ha der mear fan | |
| der: sadat der misferstannen ûntsteane | sadat misferstannen ûntsteane | |
| desalniettemin | likegoed | |
| dik | grou, tsjûk | |
| docht leauwen | lit leauwe | |
| docht tinken | lit tinke | |
| doken | dûkt | |
| duts | diek | |
| dwaan: Ik gean dat dwaan | Ik sil dat dwaan. Ik doch dat. | |
| dwaan: Ik gean der wat oan ~ | ik sil der wat oan dwaan | |
| dwaan: Om der wat oan te gean ~ | om der wat oan te dwaan | |
| echt net | wier net | |
| ek dêr | dêr ek | |
| ek hjir .. | hjir .. ek | |
| elders | earne oars, oarswêr | |
| erfd | urven | |
| fan ‘e jûn | jûn | |
| fanôf | sûnt, fan … ôf | |
| fanút (Grins sjoen) | út (Grins) wei (sjoen) | |
| fanút Amsterdam | út Amsterdam wei | |
| felch | felling | |
| fergisse | fersinne | |
| fergisse: Ik fergis my | ik fersin my | |
| fergissing | it fersin | |
| ferjitten ha | fergetten ha | |
| ferlyfd | fereale | |
| fersinne: Hy fersint yts | hy betinkt wat | |
| fersinsel | optinksel | |
| ferslik my deryn | fersjit deryn | |
| ferwelke | ferwylje | |
| ferwenne | bedjerre | |
| fierút | fierwei | |
| flach | flagge | |
| fleant | fljocht | |
| flek | plak | |
| flys | flues | |
| foarbereide | tariede | |
| foarwaarde | betingst | |
| folle | in protte | |
| foufyts | klapfyts | |
| fouwe | teare | |
| frolik | fleurich | |
| fuort: By ús fuort | by ús wei | |
| fuortbliuwe | weibliuwe | |
| fuortjaan | weijaan | |
| fuortoan | tenei | |
| gean: | wol goed is: gean stean, sitten, lizzen | |
| gean: Gean swimmen… | sille/wolle swimme; begjinne te swimmen… | |
| gean: Giest mei swimmen? | Giest mei te swimmen? | |
| gean: Ik gean it oanpassen | Ik pas it oan. Iksil it oanpasse. | |
| gean: It giet reinen | It wol reine | |
| gean: Wy geane ite | Wy sille ite | |
| gearwurking | oparbeidzjen | |
| gearwurkje | oparbeidzje | |
| gelyk (direct) | daliks | |
| getuge | tsjûge | |
| giet elke wike boadskippen dwaan | docht elke wike boadskippen | |
| gift | fergif | |
| gift | jefte | |
| gille | raze | |
| gisse | roaie; riede | |
| graach dien | mei alle wille! | |
| gracht | grêft | |
| grau | skier | |
| grauwe loft | skiere loft | |
| graze | weidzje | |
| griis waar | skierwaar | |
| grypprik | gryppjuk | |
| hân: wat is der oan’e hân | wat is der te rêden? | |
| haw ferjitten | fergetten | |
| haw it kâld | bin kâld | |
| haw mjitten | metten | |
| hee sis | hee ju | |
| heel weinig | mar in bytsje | |
| helaas | spitigernôch | |
| helemaal | helendal | |
| helpe [lûken] | helpe te [lûken] | |
| helpe [ôfwaskjen] | helpe [ôf] te [waskjen] | |
| heus | echt (in echt skilderij) | |
| heus miene | wier miene | |
| hiel erch | tige slim | |
| hitte | hjitte, hite | |
| hun | har | |
| hun: Dat hûs is fan hun beiden | It hûs is fan harren tegearre | |
| hun: Dat is hun hûs | Dat is har hûs | |
| hurde muzyk | lûde muzyk | |
| iemand | immen, ien | |
| ien: de ien en de oar | de iene en de oare | |
| ik ha der mear | Ik ha mear. Ik ha der mear fan | |
| ik haw it kâld | ik bin kâld | |
| ik hie graach | iksoe graach wolle | |
| in hurde stim | in lûde stim | |
| in moaie | in moaien | |
| in nije keapje | in nijen keapje | |
| is-ty | is er | |
| it bosk | de bosk | |
| it falt mei | it falt ta | |
| it falt tsjin | it falt ôf | |
| it knyn | de knyn | |
| it oere | de oere | |
| jitizer | getten izer | |
| juste keuze | krekte kar | |
| kaam heljen | kaam om te heljen | |
| kâlde, de ~ | de kjeld | |
| kermis | merke | |
| keuze | kar | |
| knuppel | kneppel | |
| koazen | keazen | |
| koknuffelje | kokoese | |
| kom stimmen | kom te stimmen | |
| komme: As se ús heljen komme | As se komme om ús te heljen | |
| komme: Wy sykje minsken dy’t by ús moatte komme wurkje. | ||
| kraai | âldroek | |
| kurk | koark | |
| kwartaal | fearnsjier | |
| kweadaardich | boas | |
| lângenoat | lânsman | |
| langsamerhân | stadichoan | |
| langsum | stadich | |
| learzen | learzens | |
| leefberheid | leefberens | |
| leid | laat | |
| leide | liede | |
| lêtste | lêste | |
| leuk | aardich | |
| levendich | libben | |
| lichaam | lichem., lea | |
| lied (‘geleid) | laat | |
| likstien | slikstien | |
| luier | ruft | |
| luts | loek | |
| lytsbern | bernsbern | |
| maand | moanne | |
| mandsje | kuorke | |
| markt | merk | |
| Marrum | Marum | |
| Marum | Mearum | |
| mear dan | mear as | |
| mei dy mei | mei dy | |
| mei name | benammen | |
| mei se prate | mei har prate | |
| mei: Giest mei my ‘mei? | giest ‘mei my? | |
| meibringe | meinimme | |
| meie: Ik mei hin net | ik mei him net lije | |
| meimeitsje | oan meidwaan, (mei)belibje | |
| merke (‘markt’) | merk | |
| merkwurdich | opmerklik | |
| mist, de ~ | de damp | |
| mole | ek: mûne | |
| morrend | wrokjend | |
| nauwelijks | kwealik | |
| nei beneden | nei ûnderen, omdel | |
| nei boven | nei boppen | |
| nei efter | nei efteren/ achteren | |
| nei foar | nei foaren | |
| nei gean tinken | begjinne nei te tinken | |
| neiteam, it ~ | de neiteam | |
| netsjes | kreas | |
| nevelich | dizich | |
| nocht yn | nocht oan | |
| nochter, nuchter | nochteren | |
| nok: Ta de nok fol | ta de naal fol | |
| oait | in kear | |
| oan tafel | by de tafel | |
| oanreitsje | oan .. komme | |
| oerflakte | oerflak | |
| oerhelle | oerhingje | |
| oernij | op ‘e nij | |
| ôfkear fan | wjeraksel yn | |
| ôflaste (afgelasten) | ôfstelle, ôfsizze | |
| ôflikje | ôfslikje | |
| om te litte dwaan | om dwaan te litten | |
| omfier smite | omsmite, oer de kop smite | |
| omgeving | omkriten | |
| omjouwing | omkriten [meartal] | |
| onlangs | okkerdeis, -wyks, -jier | |
| oogste | rispje, winne, dolle | |
| op hol | op ‘e rin | |
| opdat .. | dat .. | |
| opfoeden | opbrocht | |
| opgroeie yn .. | grutwurde yn .. | |
| pamper | pruft | |
| parel | pearel | |
| Parijs | Parys | |
| pier | wjirm | |
| piip | bokse | |
| poaters | setters | |
| poatierappels | setierdappels | |
| poging dwaan | besykje | |
| prettich | noflik | |
| prikke | pjukke | |
| rap | hurd, fluch (hurd ride yn in flugge trein) | |
| realisearje = beseffe | jin realisearje | |
| ridskip | ark | |
| roaie | roegje | |
| roaie | dolle | |
| ruts | riek | |
| sa as | lykas | |
| sa yts | soks(sawat) | |
| samen (meardere) | meiinoar | |
| samen (twa) | tegearre | |
| samen: Wy wenje samen | Wy wenje tegearre.Wy wenje byinoar | |
| samenkomen | byinoar komme | |
| seve | silje | |
| sich | [hy] him, [sy, hja] har, [men] jin | |
| sich: Hy soe sich moatte skamje | Hy soe him skamje moatte | |
| sich: Men soe sich moatte skamje | Men soe jin skamje moatte | |
| sin yn hawwe | sin oan hawwe | |
| sjitten ha | sketten ha | |
| skaatse | reedride | |
| skappen yn’e winkel | buorden | |
| skeef | bryk | |
| skerf | diggel | |
| skieden | skaat | |
| skiedet | skiedt | |
| skutting | sket | |
| skutting | sket | |
| sleutel | kaai | |
| slikke | slokke | |
| smelte | rane | |
| snel | hurd, gau | |
| sneller (earder) | gauwer | |
| sommige | guon | |
| sommigen | guon | |
| sop: De sop | it sop | |
| speeksel | flibe | |
| sprekoere (it) | de sprekoere | |
| spruts | spriek | |
| stâl (foar mear as twa kij) | bûthús | |
| staren | stoarje | |
| steeds | hieltyd; oanienwei | |
| stolle | stjurje | |
| stuts | stiek | |
| syl (op skip) | seil | |
| tak | tûke | |
| te foarskyn komme | foar’t ljocht komme | |
| te weinich | temin | |
| tegearre (mear as twa) | meiinoar | |
| telkens | hieltyd | |
| terecht | mei rjocht | |
| tevens | tagelyk | |
| tot | oant | |
| totdusfier | oan’t no ta | |
| trap | trep | |
| trek yn | sin oan | |
| troast | treast | |
| trochslikke | trochslokke | |
| tsjinoer X | foar X oer | |
| tuere | kuere | |
| ûnderfuort | ûnderwei | |
| ûnderút | foar wei | |
| ûnderút kinne | foarwei kinne | |
| ûngetwiveld | grif; sûnder mis | |
| ûntanks | nettsjinsteande | |
| út lozjearen | útfanhûs | |
| útgean (feest) | fuortgean | |
| uting | utering | |
| útput | oanein | |
| uze (doarpen, stêd) | ús | |
| uze minsken | ús minsken | |
| wane | tinke (har feilich) | |
| weinich | in bytsje; net folle; mar in pear | |
| weinig: Te weinig | te min | |
| wellicht | lichtwol | |
| wenning | wente | |
| werkende him net | koe him net(om) | |
| werkénne | wérkenne, weróm kenne | |
| werkénne: Ik werkén dy net | Ik ken dy net wer(om) | |
| weromkeare | weromkomme | |
| werstelle | meitsje, ripperearje; better wurde | |
| wêze: ik bin west | ik haw west | |
| wolken | wolkens | |
| wûne | smertlape | |
| y: is y | is er | |
| yn brân | yn ‘e brân | |
| yn sliep | yn ‘e sliep | |
| yts | wat; in bytsje | |